Wat is Heupdysplasie

Het heupgewricht van de hond bestaat uit een heupkop en een heupkom, welke goed in elkaar dienen te passen. Als de heupkop en heupkom niet goed in elkaar passen, is er sprake van heupdysplasie, dat wil zeggen het heupgewricht is dan niet goed ontwikkeld.

In het geval van heupdysplasie is er te veel speling tussen de kop en kom, waardoor arthrose (gewrichtsslijtage) zal ontstaan. Het kraakbeen vermindert in kwaliteit, het gewrichtsslijmvlies gaat ontsteken (arthritis) en er ontstaat botnieuwvorming rondom het gewricht. Deze artrose doet ook pijn. Hieronder zijn twee röntgenfoto’s afgebeeld. De 1e foto laat een heupröntgenfoto van een Dobermann met een normaal heupgewricht (HD A) zien. Op de 2e foto een Dobermann met zware heupdysplasie, vooral aan het rechter heupgewricht (HD E).

Een heupfoto van een normaal heupgewricht.
Een heupfoto met zware dysplasie, met name aan het rechterheupgewricht.

Oorzaken heupdysplasie

Heupdysplasie is grotendeels een erfelijke aandoening. Dus als er alleen met HD-vrije Dobermann’s wordt gefokt, is de kans op heupdysplasie bij de nakomelingen beduidend minder. Echter ook voeding speelt een belangrijke rol bij het ontstaan van heupdysplasie. Veel calcium (hetgeen in vroegere jaren dikwijls werd bijgevoerd) of te wel een foute calcium/fosfor verhouding in de voeding kan de botgroei in de gewrichten dusdanig verstoren dat de heupkop en -kom zich niet goed zullen ontwikkelen. Als laatste speelt overbelasting een rol bij het ontstaan van heupdysplasie. Geadviseerd wordt om jonge Dobermann’s tot 1 jaar niet te laten meelopen aan de fiets, traplopen en springen.   

Screening heupdysplasie

Vanaf 12 maanden leeftijd kunt u uw Dobermann officieel laten testen op heupdysplasie. Bij de dierenarts wordt dan, meestal onder een roesje, een röntgenfoto van de heupen gemaakt. Deze foto wordt ingestuurd naar het HD-panel van de Raad van Beheer.

Mogelijke uitslagen kunnen zijn:
HD A (1), negatief, geen aanwijzingen voor heupdysplasie.
HD B (2), overgangsvorm, lichte veranderingen zichtbaar.
HD C (3), licht positief.
HD D (4), positief, duidelijke afwijkingen aanwezig.
HD E (5), zwaar positief, de heupgewrichten zijn ernstig misvormd.

Tevens wordt in Nederland de zogenaamde Norbergwaarde aangegeven. Deze waarde ligt meestal tussen de 30 en 40 en geeft de mate van overkapping van de heupkom over de heupkop weer. Dus hoe hoger de Norbergwaarde, hoe dieper de kop in de kom zit.

Een positieve HD uitslag wil niet betekenen dat uw Dobermann altijd klachten krijgt van de heupen, zo ook kan een hond met goed ontwikkelde heupen later alsnog pijnklachten krijgen.

Publicatie van de uitslagen

Conform artikel 9 van het Algemeen Onderzoeksreglement zijn de beoordelingsresultaten van de gezondheidsonderzoeken openbaar bij de Raad van Beheer.